Ik hoor het vaak de laatste tijd: “de leerkracht wilt dat ons kind nog een jaar extra kleutert”. Op zich is daar niks mis mee als het kind erbij gebaat is. Sommige kleuters hebben het nodig om nog een jaar lekker te spelen. Maar er is nog iets anders aan de hand. Slimme gevoelige kinderen (wel of niet hoogbegaafd) beginnen met het zich aanpassen vaak al in groep 1 of 2. Ze zijn vaak gevoeliger voor het emotionele welzijn van de leerkracht en hebben de neiging om te pleasen. Ze willen niet opvallen of anders zijn. Als een leerkracht niet door dit gedrag kan heen prikken dan kan dit een gezonde ontwikkeling op cognitief en sociaal-emotioneel vlak in de weg staan. Ik zie hele slimme kleuters in de groep clownsgedrag vertonen en zelfs terugval naar peutergedrag. In het laatste geval was het de leerkracht die vond dat het kind veiligheid nodig had en de leerling een jaar lang naast zich in de kring heeft gehouden. Het meisje gaf thuis aan dat het graag op een andere plek zat, meer in de groep. School wilde hier niet in mee gaan en adviseerde een extra kleuterjaar. De ouders zagen hun kind achteruit gaan in haar ontwikkeling. Ze had empowered mogen worden, niet overbeschermd. Hier ging iets fundamenteels fout.
Kleuters zijn de meest creatieve wezens op aarde
We mogen onze kinderen wat meer serieus nemen. Er zit veel wijsheid in de kleutergroepen die vaak niet gezien wordt. Wat als je een 5 jarige leerling in de groep hebt die een afval container wilt bouwen die al het afval in één keer doet veranderen in mooie gekleurde voetballen die niet stinken? Geef je hem de kans om dit idee op zijn eigen wijze manier tot uiting te brengen, eventueel samen met jouw hulp? Stimuleer je creatieve ideeën? Mag hij top-down denken en daarin cognitief gevoed worden? Het gevaar zit in een klein hoekje. Als we tegen deze jongen zeggen dat ‘het niet kan’ of ‘het een vreemd idee is’, realiseer je dan dat je wellicht een fantastische toekomstige uitvinder, wetenschapper of Nobelprijswinnaar de mond aan het snoeren bent. Empower de kleuter! Er zit zoveel creativiteit in hun brein, laat dat de wereld in stromen. Geef ze de ruimte om te ontdekken, vies te worden, te experimenteren met verschillende materialen. Laat ze samen leren en ontdekken met kinderen van andere leeftijden. Geef ruimte aan gevoelens en emoties en bespreek in de groep persoonlijke gebeurtenissen. Hou ze niet klein. Ze hebben wel een klein lichaam, maar het zijn volwassen wijze zielen. Daar mogen we meer rekening mee houden.
De slimme gevoelige kleuter laat zich niet vaak zien, onderpresteren en zich al op jonge leeftijd aanpassen aan verwachtingen van de leerkracht of het niveau van de groep zijn de valkuilen. En als ze dat gaan doen krijgen ze als beloning een extra kleuterjaar. Geef de kleuter de ruimte, we hebben hun wijsheid (én humor) hard nodig!